Sülfürik Asit

Genel Özellikleri

Sülfürik asit aynı zamanda vitriol yağı olarak da bilinen bir mineral asittir. Güçlü asidik yapısı ve iyi bir oksidan olması sebebiyle en yaygın kullanılan asit türlerinden birisidir. Saf haldeyken hidroskopik özelliği vardır ve su ile çözünmesi ekzotermiktir. Aynı zamanda iyi bir dehidrasyon ajanıdır. Gübre üretiminden atık su işlemlerine kadar çok geniş bir yelpazede kullanılır. Özellikle saf haldeyken canlı dokular üzerinde aşırı tahriş edicidir.

Üretimi

Sülfürik asit endüstriyel olarak sık kullanılan bir kimyasal olduğu için her yıl çok yüksek miktarlarda üretilir. Bu işlem genelde kükürt dioksitin katalizörler eşliğinde kükürt trioksite dönüştürülüp sonrasında su ile reaksiyona sokulmasıyla gerçekleşir.

Kullanım Alanları

Sülfürik asit başlıca fosfatlı gübrelerin üretiminde kullanılır. Fosfat içeren kayalarda çözünmeyen fosfat bileşiklerinin çözünmesini sağlar. Ayrıca demir çelik üretiminde çok yaygın kullanılan bir temizlik maddesidir. Kimyasal olarak çok iyi bir katalizördür ve birçok reaksiyonda uygun asidin ortamın oluşturulması için kullanılır.
Sülfürik asit aynı zamanda akü sularının üretiminde kullanılır. Bu alanda geniş bir kullanım alanı vardır. Tesisatların tıkanması durumunda da çok sık kullanılan bir kimyasaldır.

Güvenlik Önlemleri ve Zehirlilik Durumu

Sülfürik asit özellikle yüksek konsantrasyonda aşırı tehlikelidir. Diğer aşındırıcılarda olduğu gibi canlı dokuya temas ettiğinde dokunun temel maddeleri olan proteinleri ve yağları ayrıştırır. Bu yüzden dokuya ciddi hasarlar verir. Bunun yanında karbonhidratlar üzerinde çok ekzotermik reaksiyonlar oluşturduğu için çok ciddi yanıklara sebep verebilir. Göz ile temas ettiğinde ise kalıcı körlüğe sebep olabilir.
Sülfürik asit su ile seyreltilirken aşırı ısınır. Bu tepkimenin aşırı ekzotermik olduğu için su ile temasında hemen kaynamaya başlar ve etrafa saçılabilir. Bu su ile karıştırılırken çok dikkatli olunmalı, asit suya eklenmelidir.
Bunların yanında sülfürik asidin dumanının sürekli solunması çok tehlikelidir. Kronik maruz kalmalarda solunum yollarında ciddi hasarlara sebep olur. Yine sülfürik asidin sürekli solunması akciğer kanseri riskini ciddi arttırdığı bilinmektedir.